Onthaalpoort van het Geopark Schelde Delta
Op 27 maart 2024 heeft UNESCO aan het grensoverschrijdend Schelde Delta gebied het UNESCO Global Geopark keurmerk toegekend.
UNESCO kent dit gebiedskeurmerk sinds 2015 toe aan gebieden waar geologisch erfgoed en landschappen van internationale waarde op een integrale manier worden beheerd. Daardoor krijgen die gebieden meer aandacht op vlak van behoud, onderzoek, educatie en duurzaam toerisme.
Het Geopark Schelde Delta bestrijkt het gebied rond de Schelde. Het vertelt een 50 miljoen jaar lang verhaal van stijging en daling van de zeespiegel, van de Schelde die zijn loop herhaaldelijk verlegt en van de geologische en culturele gevolgen die dit met zich meebrengt. De Schelde creëert door haar getijden een unieke natuur met slikken en schorren. Bovendien is er nergens ter wereld een deltagebied waar de wisselwerking tussen natuurlijke processen en cultuurhistorie zo aanwezig is als hier.
Selectie van de Drongengoedhoeve als onthaalpoort was een makkie
Tijdens een prospectiebezoek aan de geklasseerde abdijhoeve waren de projectleiders aangenaam verrast van de vervulde voorwaarden voor een onthaalpoort:
- haar ligging op de Cuesta van Zomergem-Oedelem, die als getuigenheuvel een cruciale rol heeft gespeeld in de landschapsgeschiedenis van de Schelde en de vorming van de Vlaamse Vallei;
- de druk bezochte tentoonstelling ‘Het Geheim van de Cuesta’ die op een didactische manier de geologische landschapsgeschiedenis van de Schelde Delta aan de man/vrouw brengt;
- een aanvullende tentoonstelling van “De merkwaardige Dames” en van “900 jaar Norbertijnen”, die zonder weerga een cultuurhistorisch verhaal van de graafschappen Zeeland en Vlaanderen toelichten;
- het beheer van de geklasseerde abdijhoeve door de vzw Vrienden van het Drongengoed, die o.a. beschikt over een 60-tal vrijwilligers en een pottenbakkerscollectief.
Inrichting van de duiventoren door de Dienst Erfgoed van de provincie Oost-Vlaanderen
Al heel vlug werd de knoop doorgehakt en werd de duiventoren door de Dienst Erfgoed van de provincie Oost-Vlaanderen als permanente onthaalpoort ingericht. Tijdens de openingsuren kan men er kennis maken met het Geopark Schelde Delta in al zijn facetten: partnernetwerk, geosites, geologie, verbindende fietsroutes, enz…
De provincie vergelijkt de duiventoren met een onderdeel van een historisch communicatienetwerk, waarbij postduiven de boodschap onderling overvlogen. Het betreft een stukje erfgoed.
(de duiventoren is tijdens de openingsuren toegankelijk)
Visitatie op 2 juli 2023
Twee evaluatoren van het Unesco Global Geoparks Network brachten op 2 juli 2023 een intensief bezoek aan de Drongengoedhoeve. Zij waren aangenaam verrast.
Behoud van lijfspreuk: laat ons samenwerken
De gebakken kruik met tal van handvaten staat symbool voor één van de belangrijkste doelstellingen van het Geopark Schelde Delta, namelijk het slopen van muren over de grenzen heen en het verknopen van routes, netwerken en regio’s aan elkaar. Het betreft een voortzetting van de lijfspreuk van abt de Stoop, bouwer van de Drongengoedhoeve in 1746 “Corda juncta cordibus”: laat het hart verenigd zijn met de harten, of laat ons samenwerken.
Het Geopark brengt organisaties in verbinding zodat men elkaar kan inspireren en van elkaar kan leren. Een van de doelstellingen is om de toeristische druk van de kust naar het binnenland te verplaatsen en het duurzaam toeristisch aanbod in de regio te vergroten.
Het Geopark Schelde Delta is een levend klimaatlaboratorium
Er is geen ander Geopark dat zo duidelijk de link legt met het thema klimaatverandering. De strijd tussen mens en water maakt het gebied van het Geopark Schelde Delta een waardevol klimaatlaboratorium.
Zo’n 120.000 jaar geleden stond de zeespiegel zes meter hoger dan nu, en lag Ursel aan zee. In het koudste deel van de laatste ijstijd, 20.000 jaar geleden, stond de zeespiegel dan weer 120 meter lager, en lag de Noordzee droog. De stijging die door het afsmelten van de ijskappen daar weer op volgde ging soms wel twintig keer zo snel als nu.
Duidelijk is dat we op het gebied van klimaat voor grote uitdagingen staan. Nieuwe studies laten een zeespiegelstijging zien van 2 tot 3 meter tegen het jaar 2100. Een gezamenlijke bewustwording en aanpak binnen het Geopark moeten we dan ook koesteren.